آمارها نشان می دهد در ایران بیش از یک میلیون نفر گلوکوم یا آب سیاه دارند که از این تعداد 90 درصد از بیماریشان اطلاع ندارند . به گفته پزشکان گلوکوم یا آب سیاه در ردیف بیماری های شایع چشمی قرار می گیرد و این بیماری دومین علت نابینایی و اولین علت نابینایی غیرقابل برگشت در دنیاست . یادآور می شوم گلوکوم از نوع زاویه باز در افراد شایع تر است که بیشتر از طریق وراثت منتقل می شود و معمولا بدون علامت است .
بیماری گلوکوم یا آب سیاه ، بیماری هست که در آن فشار داخل چشم بالا می رود و فشار چشم در اثر تولید یک مایع به اسم مایع زلالیه که طی شبانه روز تولید می شود و از طریق یک سری مجاری تخلیه می شود این تعادل بین تولید و تخلیه این مایع باعث می شود که فشار چشم تنظیم شود و وقتی که این مجاری خروجی این مایع به دلایل مختلف تنگ یا بسته شود باعث می شود مایعی که تولید می شود فشار چشمی را بالا می برد و وقتی که این فشار بالا رفت مثل یک توپی که باد بشود و فشار داخلش بالا برود باعث می شود که عصب بینایی که یک ارتباط بین شبکیه و مغز را ایجاد می کند و اطلاعات بینایی را به مغز منتقل می کند؛ این عصب تخریب می شود . عصب بینایی حدود یک میلیون و دویست هزار رشته عصبی دارد که به آن آکسون یا فیبر عصبی می گویند و چون این اعصاب به تدریج تخریب می شوند ؛ متاسفانه بیمار در ابتدای بیماری متوجه کاهش دیدش نیست تا اینکه تعداد زیادی از این فیبرها و اعصاب تخریب شود و بیمار به تدریج دید خودش را از دست بدهد و متاسفانه افت دید و از بین رفتن دید در این بیماری غیرقابل برگشت هست و اهمیت این بیماری هم در همین هست که این بیماری بایستی که سریع تشخیص داده شود .
بیماری آب سیاه انواع مختلفی دارد و به طور شایع به دو نوع زاویه باز و زاویه بسته تقسیم بندی می شود و علل متفاوتی دارد . عموما عللش ژنتیکی هست و جنبه وراثتی دارد برای همین بیمارانی که دچار گلوکوم یا آب سیاه هستند ،اقوام نزدیکشان بایستی حتما تحت معاینات مکرری قرار بگیرند چون احتمال اینکه آن ها هم آب سیاه داشته باشند زیاد هست .
فرم شایع این بیماری هیچ علامتی ندارد . یک فرم های نادری دارد که به صورت حاد علایم بروز می کند که بیمار درد دارد ، افت دید ناگهانی دارد ، هاله رنگین کمان اطراف نور می بیند که خیلی سریع بیمار متوجه می شود ولی متاسفانه خیلی درصد پایینی از بیماران به این شکل حاد هست .
فرم مزمن که شایع تر هست بیمار درد ندارد و چون افت دید از ناحیه محیطی اتفاق می افتد و دید مرکزی بیمار آخرین جایی هست که از بین می رود بیماران اغلب خیلی دیر متوجه می شوند و بهترین کاری که بایستی کرد این است که معاینات ادواری از چشم انجام بگیرد ، فشار چشم اندازه گیری شود و معاینه عصبی انجام بشود .
