امروز در مورد یک عمل جراحی که خوشبختانه به وفور و به خوبی در مملکت ما دارد انجام می شود. همانظور که می دانید آرتروز زانو یک بیماری به نسبت شایع در تمامی جوامع در دنیا است و مملکت ما هم متاسفانه به خاطر بعضی عادات زندگی که ما داریم دچار آرتروز زودرس در بسیاری از بیماران خواهیم بود. بنابراین درمان آرتروز یک پروسه ای هست که می تواند از درمان دارویی، فیزیوتراپی و ورزش تا درمانهای جراحی شامل شود.
عمل تعویض مفصل زانو سالهاست که در دنیا دارد انجام می شود و در مملکت ما هم اعمال جراحی ارتوپدی در سطح پیشرفته واقعاً دارد در ایران انجام می شود. من اگر نخواهم اغراق بکنم، باید بگویم که اگر نتایج ما با توجه به ظرایط و امکاناتی که داریم از بعضی از کشورهای خیلی پیشرفته دنیا جلوتر نباشد، واقعاً در سطح آنها می شود گفت که هست. بنابراین، این باعث افتخار است که اینجا اعلام کنم در مراکز ما، در مراکز خوب ما، در مراکز دانشگاهی این عمل جراحی به خوبی دارد انجام می شود.
این عمل جراحی مختص بیمارانی است که در سنین بالاتر هستند، آرتروزشان پیشرفته است و به درمانهای طبی و درمانهای فیزیوتراپی و بازتوانی خوب جواب نداده‌اند. بسیاری از بیماران در مرحله ای به مام مراجعه می کنند که واقعاً زانو دچار درد بسیار شدید است، به مسکن و داروها جواب نداده و گاهاً و یا می شود گفت در اکثر بیماران تغییر شکل زانو به شکل پای پرانتزی به وفور دیده می شود. در بعضی از بیماران هم از قبیل بیماری که امروز ما تحت عمل جراحی قرار دادیم، علاوه بر دفرمگی یا تغییر شکل یا پای پرانتزی بسیار شدید، ممکن است محدودیت حرکتی هم وجود داشته باشد. یعنی اینکه زانو ممکن است که بیشتر از 90 درجه خم نشود و یا کمتر از حتی گاهی اوقات از 90 درجه خم می شود و بیمار را به شدت در واقع آزرده می کند.
قبل از عمل عکس گرفته می شود ، حتما باید این کار انجام بشود تا ما بدانیم که سرعمل باید چه کاری انجام بدهیم. وضعیت برش استخوانی‌مان به چه صورتی باشد و به چه گونه ای و به چه روشی پروتزها در داخل زانوی بیمار قرار بگیرد. در عمل تعویض مفصل زانو سطح مفصلی زانو که در واقع خراب شده و دچار آرتروز هست، برداشته می شود و در قسمت ران و در قسمت ساق ما پروتز فلزی قرار می دهیم و در بین آنها یک سطح مفصلی گذاشته می شود که در واقع این سطح مفصلی باعث می شود که استخوان ران و ساق که توسط پروتز به همدیگر متصل شده‌اند یک حرکت خوب و یکنواخت را داشته باشند. در این نما مشاهده می فرمایید که چقدر پا پرانتزی شده، استخوان ساق کاملاً به طرف داخل آمده، در سمت اینجا هم مشاهه می فرمایید که چقدر مفصل باز شده، یعنی نشان می دهد که رباطهای این قسمت کاملاً باز شده اند و بیمار واقعاً در مرحله پیشرفته بیماری مراجعه کرده است. ما دوست داریم که بیماران در مراحل زودتر به ما مراجعه کنند، یعنی وقتی که زانو حداقل به این وضع کشیده نشده باشد. در بعضی از بیماران ما، علاوه بر این که رباطهای این سمت به شدت تحت کشش قرار گرفته اند، خوردگی استخوان هم در این قسمت دیده می شود که در این بیمار هم تا حدودی مشاهده می شود. بنابراین در این مرحله ممکن است عمل جراحی سخت‌تر بشود. پس بیمارانی که تعویض مفصل زانو نیاز دارند، باید زودتر ارجاع بشوند تا اینکه ما در مراحل اولیه به داد مریض برسیم و طبیعتاً جراحی سبکتر و درواقع با پروتزهای معمول‌تر برای بیمار انجام بدهیم.
