دسته بعدی موادی که لازم است جذب شوند به هر حال بحث سوء جذب، بحث مهمی است. شاید یک مقدار کلاسیک باشد ولی چاره ای نداریم واقعا مهم است و باید به همین ترتیب گفته شود. ما موادی را که لازم است وارد بدن شوند و در بدن جذب شوند گفتیم و اینکه در مسیرش اگر مشکلی باشد، ممکن است سوء جذب بدهد. از جمله مواد دیگری که در بدن هستند، ارزش انرژی زایی ندارند ولی وجود آنها برای بدن بسیار لازم است و نبودن آنها باعث ایجاد علائم می شود، ویتامینها و املاح هستند و نبودن این ویتامینها واقعاً در خیلی از موارد مشکلات بسیار شدیدی را ایجاد می کنند. این ویتامینها را دو دسته تقسیم می کنند؛ یا می گویند ویتامینها محلول در چربی هستند و شامل ویتامینهای A ، D ، E و K هستند که این ویتامینها محلول در چربی اند. هر گونه اختلالی که ما باعث سوء هضم چربی بشود، باعث سوء هضم این ویتامینها هم می شود. و سوء جذب این ویتامینها باعث علائم‌اش می شود. مثلاً کسی کمبود ویتامین A پیدا بکند می تواند دچار کاهش بینایی شود. کسی کمبود ویتامین D پیدا بکند، دچار ضعف عضلانی و گزگز عضلات یا در بالا و پایین رفتن از پله ها ممکن است مشکل پیدا بکند. کسی ویتامین E مشکل پیدا بکند، ممکن است عدم تعادل پیدا بکند. و کسی ویتامین K مشکل پیدا بکند، دچار تمایل به خونریزی می شود یا شخص می آید می گوید من پوستم کبود می شود وقتی ضربه می خورد. اینها علائم کمبود این ویتامین هست.
دسته دوم ویتامینها، ویتامینهایی هستند که محلول در آب‌اند؛ از دسته ویتامینهای B و ویتامینهای C هستند. در بین ویتامینهای B مهمترین‌شان که معمولاً بحث می شود، ویتامین B12 است. B12 باید وارد بدن بشود، از غذا جدا بشود و بیاید در قسمت انتهایی روده در آنجا جذب بشود. اگر نتواند جدا بشود، مثلاً مشکل معده داشته باشد که شایعترین عاملش 0219 یا داروهایی مصرف بکند که نگذارد جدا شود. از اینجا حالا من دارو را اسم می برم ولی باز واقعاً فکر نکنم هر کسی که این دارو را مصرف می کند، داروهایی مثل ساینیتیدین، مثل راینیتیدین مثل 0233 ممکن است اثر بکند و گفته می شود کسانی که مزمن این داروها را مصرف می کنند مثلاً هر 5 سال یک آمپول ویتامین B12 را مثلاً بزنند حالا توصیه شده است. به هر حال پزشک خودش حواسش است وقتی دارو را می دهد این کار را بکند.
یا اینکه مثلاً میزان باکتریهای دستگاه گوارش افزایش پیدا بکند. B12 را مصرف می کند باعث کمبود B12 می شود. B12 در جای خاصی از روده باریک جذب می شود در انتهای روده باریک که ما به آن می گوییم ترمینال ایلئوم. اگر این قسمت توسط جراحی برداشته شود یا بیماری باشد مثل کرون این قسمت را درگیر بکند، آن وقت ما دچار کاهش ویتامین B12 و سوء جذب ویتامین B12 خواهیم بود. از ویتامینهای دیگری که ما ممکن است دچار سوء جذب شویم فولات هست. فولات واقعاً در کسانی که مشکلات روده ای دارند دیده می شود که و کسانی که الکل متأسفانه مصرف می کنند. به طور کلی اکثر ویتامینهای محلولی در آب یعنی در موارد مصرف الکل دچار کمبود می شوند و واقعاً توصیه بر این است که مواظب این موارد باشند.
دسته دیگری موادی که ما در بحث سوء جذب در آنها صحبت می کنیم، املاح هست و بین املاح مهمترین املاح کلسیم است. واقعاً سوء جذب کلسیم را در خیلی از موارد ممکن است مشاهده شود. در بیماریهای غددی مثل بیماریهای پاراتیروئید، در مواردی که خود روده مشکل داشته باشد و در جذب کلسیم مشکل داشته باشد، ممکن است کلسیم دچار مشکل شود. در بیماریهای کلیوی ممکن است کلسیم دچار مشکل شود. در مصرف دارو کسانی که 0424 به هر دلیلی مصرف می کنند ما سوء جذب کلسیم را خواهیم داشت. در تمام این موارد واقعاً باید مواظب سوء جذب کلسیم باشیم. چون از علائم خفیف ضعف عضلانی و گزگز تا علائم تشنج را ممکن است برای فرد ایجاد کند. از دسته املاح دیگر، منیزیم هست که منیزیم معمولاً در کسانی هستند که سوء جذب چربی را دارند دیده می شود و املاح دیگری مثل مس و سلنیوم و موارد دیگری که آنها ممکن ایت در مواردی که جدار روده دچار مشکل شود ما کمبود آن ملح را داشته باشیم.
