سکته قلبی
سکته قلبی یا انفارکتوس به معنای آسیب دائمی به عضله قلب است ، مرگ بافت به دلیل کمبود عرضه خون و در نتیجه اکسیژن لازم به قلب بوده و"سکته" هم به این معنی است.
حال در طول در طول یک حمله قلبی چه اتفاقی می افتد؟
عضله قلب نیاز به یک منبع ثابت از خون غنی از اکسیژن برای تغذیه دارد. این وظیفه بر عهده عروق کرونر یا تاجی قلب است. اگر شما مبتلا به بیماری گرفتگی عروق کرونر باشید سرخرگ کرونر باریک شده و خون نمی تواند جریان یابد در نتیجه تغذیه خون با مشکل مواجه میشود. این گرفتگی عروق تغذیه کننده قلب میتواند بر اثر تجمع چربیها، کلسیم ، پروتئین و سلولهای التهابی و در نتیجه تشکیل پلاک صورت گیرد.
هنگامی که پلاک سخت شد ، عوامل انعقادی به اطراف آن آمده کلافه ای از خون منعد در اطراف پلاک تشکیل شده و منجر به گرفتگی کامل رگ میشود. عضله قلب به اکسیژن "گرسنه" شده و در عرض یک
زمان کوتاه ، مرگ سلولهای عضله قلب رخ می دهد و باعث آسیب دائمی به بافت قلب میگردد.
البته حالت غیر معمولی هم وجود دارد که در آن یک حمله قلبی در اثر اسپاسم یا گرفتگی عروق کرونر ایجاد می شود. این نوع از سکته حتی ممکن است در حالت استراحت رخ می دهد بر خلاف نوع قبلی که غالبا در هنگام فعالیت زیاد قلب بروز میکند، ولی خوب است بدانید فعالیت قلبی در ایجاد گرفتگی نقشی نداشته و تنها فعالیت زیاد نیاز قلب به خون جهت تند تر زدن را بیشتر کرده ولی بعلت کافی نبودن خون بر اثر این گرفتگی که در طول سالیان ایجاد شده باعث عدم کفایت در خونرسانی و در نهایت سکته میشود.
هر عروق کرونر خون رسانی به یک منطقه از عضله قلب را بر عهده دارد. بنابراین میزان آسیب به عضله قلب بستگی به اندازه منطقه خونرسان توسط شریان مسدود شده و زمان بین آسیب و آغاز درمان دارد. ولی در هر صورت چه کم و چه زیاد میزانی از بافت قلبی بر اثر سکته از بین میرود که این میزان باعث کاهش توانایی قلب در پمپاژ و حتی از بین رفتن کامل عملکرد آن و ایست قلبی میشود.
علائم حمله قلبی
علائم حملات قلبی عبارتند از :
• ناراحتی ، فشار ، سنگینی یا درد در قفسه سینه، بازو، و یا زیر قفسه سینه
• ناراحتی و درد با انتشار به پشت، فک، گلو و یا بازو
• احساس پری، سوء هاضمه ، سوزش سردل و یا خفگی
• عرق کردن ، تهوع ، استفراغ و یا گیجی
• ضعف شدید ، اضطراب و یا تنگی نفس
• ضربان قلب سریع و یا نامنظم
شایان ذکر است در برخی از افراد هم حمله قلبی بدون داشتن هرگونه نشانه بروز میکند که به آن انفارکتوس ساکت یا بی نشانه میگویند.
انفارکتوس ساکت می تواند در هر شخصی رخ می دهد، هر چند آن را در مبتلایان به دیابت شایع تر میدانند
حال چه کار باید بکنم اگر حمله قلبی رخ داد؟
پس از حمله قلبی ، درمان سریع برای باز کردن عروق مسدود شده برای کاهش آسیب ضروری است حتما با مشاهده اولین نشانه های حمله قلبی ، ابتدا برای درمان با اورژانس تماس بگیرید.
باید بدانید بهترین زمان برای درمان حمله قلبی یک تا دو ساعت پس از شروع اولین نشانه ها است.
هدف از درمان هم محدود کردن آسیب عضلانی قلب است که تیم اورژانس با انجام کمکهای اولیه و انتقال بیمار به بیمارستان مهمترین نقش را ایفا میکند.
آزمون برای تشخیص حمله قلبی
علاوه بر گرفتن شرح حال دقیق ، بررسی علائم ، سمع قلبی و سایر معاینات یک سری از آزمایشات و اعمال تشخیصی هم در تعیین صحت سکته و میزان آسیب وارده به قلب لازم میباشد.
• نوار قلبی (همچنین با نام EKG یا ECG هم شناخته می شود) : که معمولا به وسیله آن میتوان وجود سکته را دریافت و همچنین تا حدودی هم در میزان و گستآر تگی آسیب کمک کننده است. با انجام نوار قلبی تعداد ضربان قلب و ریتم آن هم قابل تشخیص است.
• آزمایش خون: این آزمایشات برای اندازه گیری سطح آنزیم های قلبی که نشان می دهد قلب تا چه میزان آسیب دیده است. بکار می رود.
هنگامی که سلول های عضلانی قلب آسیب می بینند ، محتویات آنان – و از جمله آنزیمها -- به درون جریان خون شما آزاد می شود. با اندازه گیری سطح این آنزیم ها پزشک می تواند به اندازه حمله قلبی و تعیین حدود زمانی که حمله قلبی رخ داده است پی ببرد.
• اکوکاردیوگرافی: اکوکاردیوگرافی تست تصویربرداری است که می تواند در طی و بعد از سکته برای بررسی میزان آسیب رسانی استفاده شود.
• کاتتریزاسیون قلب: کاتتریزاسیون قلبی که هم نقش تشخیصی به وسیله آنژیوگرافی داشته و هم برای درمان انسداد بوسیله زدن بالون مورد استفاده قرار میگیرد.
درمان برای یک حمله قلبی چیست؟
هنگامی که حمله قلبی تشخیص داده می شود ، درمان آغاز می شود.
هدف دارو درمانی، شکستن لخته خون و یا جلوگیری از لخته شدن خون و در نهایت جلوگیری از ایسکمی بیشتر میباشد.
این داروها باید در اسرع وقت داده شوند (در عرض یک تا دو ساعت از آغاز
حمله قلبی ) تا حداکثر میزان کاهش آسیب قلبی را داشته باشیم.
داروهای مورد استفاده در طی یک حمله قلبی غالبا شامل موارد زیر میباشد :
• آسپرین جهت پیشگیری از لخته شدن خون.
• داروهای ضد تجمع پلاکتی برای جلوگیری از لخته شدن خون.
• درمان ترومبولیتیک برای انحلال لخته های خون در عروق کرونر.
• داروهای آرام بخش ، مسکن و کاهنده ضربان قلب در صورت لزوم
و برخی داروهای دیگر که با کاهش کار قلب و گشاد کردن رگ های خونی کار خود را انجام میدهند
آیا انتخاب های دیگری هم برای یک حمله قلبی وجود دارد؟
در مدت کوتاهی پس از حمله قلبی ممکن است از برخی روشها مانند آنژیوپلاستی یا استنت هم بتوان استفاده کرد تا عروق بسته یا تنگ شده را باز کرد. و در نهایت عمل جراحی "بای پس" در صورت لزوم در روزهای بعد برای بازگرداندن خون به نواحی از عضله قلب که هنوز کامل آسیب ندیده است انجام میشود.
چگونه میتوان از حملات قلبی در آینده جلوگیری کرد؟
هیچ درمانی برای بیماری عروق کرونر وجود ندارد. به منظور جلوگیری از پیشرفت بیماری قلبی
و سکته قلبی یکباره یا دوباره، شما باید توصیه های پزشک خود را در مورد تغییر در شیوه زندگی از قبیل اصلاح رژیم غذایی، نکشیدن سیگار ، کاهش مصرف چربی و قند بی رویه، اصلاح فشار خون بالا، حفظ وزن بدن ایده آل و انجام ورزش و فعالیت بدنی و در نهایت عدم وجود استرس جدی بگیرید.
