*استحمام:
در دوران بارداري هيچگونه محدوديتي براي حمام كردن وجود ندارد. در هفته هاي آخر، بزرگي شكم، تعادل بدن را بر هم مي زند و احتمال اينكه در وان ليز بخوريد يا بيفتيد را بيشتر مي كند ؛ بنابراين توصيه مي كنيم در اواخر بارداري به جاي وان از دوش استفاده كنيد. در ضمن گرما و رطوبت زيا د محيط حمام مي تواند باعث افزايش درجه حرارت جنين شود، بنابراين با آب ولرم دوش بگيريد و مدت حمام كردن را كوتاه كنيد.
*لباس پوشيدن :
بهتر است لباس هاي راحت و گشاد بپوشيد. به علت افزايش حجم و دردناك شدن پستان ها از سوتين هاي مخصوص دوران بارداري استفاده نماييد. به خاطر داشته باشيد استفاده نكردن از سوتين، سبب از شكل افتادن و آويزان شدن پستان ها كه سنگين تر از قبل نيز هستند، مي شود. از كفش هاي پاشنه بلند (بيشتر از 5 سانتيمتر) يا كاملا تخت استفاده نكنيد زيرا اين كفش ها قوس كمر را افزايش مي دهد و علاوه بر ايجاد كمر درد، سبب بر هم خوردن تعادل نيز مي شود. به هيچ عنوان شلوار و جوراب تنگ نپوشيد.
*اشتغال :
اگر شاغليد و بارداري بدون مشكلي داريد تا شروع دردهاي زايمان، به سر كار برويد ولي از انجام كار سنگين كه سبب افزايش ضربان قلب و عرق كردن زياد مي شود، خودداري كنيد. شغل ها 3 دسته اند :
1-مشاغل ايستا مانند آرايشگري، معلمي، فروشندگي، دندان پزشكي و ... كه روزانه بيش از 3 ساعت مي ايستند.
2-مشاغل فعال مانند پزشكي، بازاريابي و خدماتي كه دائما در حال راه رفتن هستند.
3-مشاغل بدون تحرك مانندكتابداري، ماشين نويسي، منشي گري، قالي بافي، خياطي و ... كه روزانه كمتر از يك ساعت مي ايستند.
**زناني كه شغل ايستا دارند در معرض بيشتر خطر زايمان زودرس مي باشند.
از ايستادن و يا نشستن طولاني مدت (بيشتر از 3 ساعت) در يك وضعيت پرهيز كنيد.حتي الامكان به طور متانوب راه بريد و در هنگام نشستن يك چهارپايه زير پاي خود قرار دهيد. مادراني كه در معرض تشعشعات راديواكتيو، اشعه ايكس و يا مواد شيميايي هستند بايد نكات ايمني را رعايت كنند.
*مسافرت :
مسافرت براي مادر سالم منعي ندارد. نكاتي را بايد در طول سفر رعايت كنيد كه يكي از آن ها بستن كمربند ايمني است به طوري كه قسمت شانه اي آن از بين دو سينه و قسمت محيطي آن از زير شكم و روي ران ها رد شود. اگر با ماشين شخصي مسافرت مي كنيد حتما هر ساعت ماشين را نگه داشته و 10 دقيقه پياده روي كنيد. هرگز در رستوران هاي بين راهي غذا نخوريد و از سلامت آب آشاميدني مصرفي خود نيز مطمئن شويد.
از سفرهاي هوايي به دليل تغييرات ناگهاني فشار اجتناب كنيد اما مسافرت با هواپيمايي كه فشار درون آن كنترل شده، مانعي ندارد. در ماه هاي آخر بارداري از سفرهاي هوايي به دليل امكان بروز زايمان و عدم دسترسي به امكانات كافي درماني صرف نظر كنيد. كلا درصورتي كه قصد مسافرت داريد، با پزشك خود مطرح نموده تا با توجه به شرايط شما مجوز اين كار را بدهد.
*خواب و استراحت :
شما به 8 ساعت خواب شبانه و 1 ساعت خواب نيمروزي نياز داريد؛ درصورتي كه شرايط استراحت كافي برايتان مهياست، حتما از آن بهره ببريد. بهترين وضعيت براي استراحت، خوابيدن به پهلوي چپ است. تغيير وضعيت از پهلويي به پهلوي ديگر و نيز برخاستن از جا بايد به آرامي صورت گيرد.
روابط جنسي و مقاربت : تغييرات دوران بارداري مانند بزرگ شدن پستان ها، پرخوني دستگاه تناسلي، تهوع، سرگيجه، بزرگي و تغييرات شكم بر روي فعاليت هاي جنسي و ارضا شدن تاثير مي گذارد. ميل جنسي طي نيمه اول بارداري كاهش ولي در نيمه دوم افزايش مي يابد. وضعيت هاي پهلو به پهلو يا قرار گرفتن مادر در بالا براي مقاربت دوران بارداري و به خصوص ماه هاي آخر توصيه مي شود.
توصيه مي كنيم به دليل ترس از زايمان زودرس و يا وارد آمدن فشار به شكم مادر، در 4 هفته آخر بارداري مقاربت صورت نگيرد. در صورت داشتن سابقه سقط، در ماه هاي اول بارداري رابطه جنسي نداشته باشيد و در موارد پارگي كيسه آب و جفت سر راهي(حالتي كه در آن محل جفت در رحم پايين تر از محل نرمال است)، مقاربت كلا ممنوع است.
*اعتياد، استعمال سيگار و دخانيات، مصرف الكل :
سيگار و دخانيات سبب زايمان زودرس، كم وزني نوزاد و حتي مرگ او مي شود. مصرف الكل نيز موجب تاخير رشد، ناهنجاري هاي صورت و اختلال عصبي در جنين مي گردد؛ پس بهترين توصيه، خودداري از هر سه مورد است. ترك اعتياد به مواد مخدر نبايد در بارداري صورت بگيرد ولي چنين مادري بايد تحت نظر پزشك متخصص باشد.
از اقداماتي که رشد و اکسيژن رساني به جنين را به شدت به خطر مي اندازد سيگار کشيدن مادر است. اگر سيگار مي کشيد، بايد به محض اينکه فهميديد بارداريد سيگارتان را ترک کنيد. شما قرار است منبعي از اکسيژن در اختيار کودکتان بگذاريد نه اينکه هر روز کلي دود و دم به او هديه کنيد. فراموش نکنيد براي بهره بردن جنين از دود ناشي از سيگار، لازم نيست حتما خودتان سيگاري باشيد؛ اگر همسر يا اطرافيان هم در حضور شما سيگار بکشند، ضررش تمام وکمال به جنين شما خواهد رسيد. سم سيگار وارد خون مادر مي شود و از راه جفت به جنين مي رسد و كاركرد جفت را مختل مي كند و بنابراين کودکتان از حق مسلم خودش که غذا و اکسيژن است محروم مي ماند. و اين يعني يک فاجعه بزرگ
افزايش خطر سقط جنين، زايمان زودرس، نوزاد کم وزن، بيماري هاي قلبي و ريوي، مشکلات تنفسي و عقب افتادگي ذهني از موارد شايعي است که در اين دسته از کودکان ديده مي شود. و اما ممکن است عوارض ديگري چون آسم، اختلالات بينايي و مرگ ناگهاني در اين نوزادان ديده شود. پس مي بينيد که در اين دوران کشيدن سيگار مساوي است با مشکلات ريز ودرشتي که براي شما و کودکتان پيش مي آيد.
*واكسيناسيون :
در دوران بارداري، فقط تلقيح واكسن هاي حاوي ويروس زنده ضعيف شده(سرخك، سرخجه، اوريون) ممنوع است و در صورت نياز به ساير واكسن ها، همانند فرد غير حامله، واكسيناسيون انجام مي گيرد. واكسن هاي حاوي ويروس زنده ضعيف شده يا حداقل 3 ماه قبل از باردار شدن تزريق مي گردد يا پس از زايمان. ولي تماس خانم باردار با افرادي كه واكسن ويروسي زنده ضعيف شده را دريافت نموده اند اشكالي ندارد.
*ورزش :
ورزش در دوران بارداري سرعت گردش خون به سمت رحم را زياد مي کند که اين باعث مي شود عمليات رسيدن مواد غذايي و مهم تر از آن اکسيژن به جنين بهتر صورت بگيرد. وقتي اکسيژن به اندازه کافي به مغز جنين برسد، ريسک نا هنجاري هاي مغزي در هنگام تولد کاهش مي يابد. از طرفي به دنبال يک برنامه منظم و مناسب ورزشي، زايمان شما نيز آسان مي شود. ورزش تناسب اندامتان را به شما بر مي گرداند و موجب مي شود کمردرد شايع اين دوران به سراغتان نيايد.
ورزش به شما اعتماد به نفس مي دهد، ناراحتي هاي احساسي را کم مي کند. به عبارتي با انرژي مثبتي که به شما مي دهد از نظر رواني به آرامش مي رسيد. ورزش ترس از زايمان را در شما از بين مي برد و زايمان را براي شما راحت مي کند، در نتيجه تقاضاي زايمان به روش سزارين کاهش مي يابد. نه تنها حالت ويار، تهوع واستفراغ را در شما به حداقل مي رساند بلکه اشتهايتان به غذا بي سابقه مي شود. هضم وجذب غذا برايتان راحت مي شود و کمتر در اجابت مزاج دچار مشکل مي شويد. عضلاتتان تقويت مي شود بنابراين تحمل وزن باري که چندين ماه مهمان شماست آسان تر مي شود.
