به طور معمول سه ماده غذایی اصلی ما داریم که در بدن ما وارد می کنیم و انرژی بدنی ما را تشکیل می دهند. چربیها، قندها و پروتئینها. که چربیها حدود 30-35 درصد انرژی روزانه را تشکیل می دهند و هر گرم آن 9 کیلوکالری انرژی دارد بیش از دو برابر قند و پروتئین انرژیزایی دارد. وقتی که چربی خورده می شود و وارد بدن می شود، قدم اول این است که مخلوط بشود، مثل وارد یک دستگاهی می شود با مخلوط به هم زنی باید مخلوط بشود. این چربی باید واقعاً مخلوط بشود تا آماده بشود برای جذب شدن و هر فرآیندی این مخلوط شدن را مختل بکند، فرآیند جذب چربی دچار اختلال می شود. مثلاً یک کسی معدهاش برداشته بشود و خدایی نکرده به خاطر تومور به خاطر زخم یا خونریزی، کسی مثلاً حرکات معده و رودهاش سریع باشد مثلاً کسانی که دیابتی هستند، حرکات معده و رودهشان سریع است و این مخلوط شدن چربی در آنها کم صورت می گیرد. در نتیجه اینها می تواند باعث سوء جذب چربی بشود. چربی عرض کردیم باید حل بشود. تشکیل موادی بدهد و این مواد جذب بشود. اگر آن حلال و آن مادهای که ما به آن می گوییم 0151 تشکیل نشود، ما چربی را جذب نخواهیم کرد. سوء جذب چربی را خواهیم داشت. که در مواردی که صفرا مشکل داشته باشد، ما این مسأله را خواهیم داشت.
مسئله بعدی این است که چربی آمده، مخلوط شده و تشکیل مواد 0206 را داده، باید تبدیل به مواد کوچک بشود. چربیها باید تبدیل بشوند به اسیدهای چرب، باید تبدیل بشوند به زنجیرههای کوچک تا قابل جذب بشوند. که این کار توسط معمولاً آنزیمهای لوزالمعده صورت می گیرد که اگر ما نارسایی لوزالمعده داشته باشیم، بعد ما دوباره دچار سوء جذب چربی خواهیم شد.
مسئله بعدی دیگر خود جذب است. یعنی اگر جدارههای روده ما دچار مشکل باشد، به خاطر هر عاملی، ما جذب چربی دچار اختلال خواهد بود و سوء جذب چربی را خواهیم داشت.
مسئبه بعدی انتقال است یعنی اگر رگهای بعد از جذب دچار مشکل باشند ، چربی منتلق نخواهد شد و سوء جذب چربی را خواهیم داشت و در تمامی مواردی که ما سوء جذب چربی را داشته باشیم علامت آن دفع چربی از مدفوع و اسهال و استئاتوره خواهد بود. یعنی اگر کسی سوء جذب چربی را داشته باشد، چربی وارد بدن بشود در هر کدام از مراحل مخلوط شدن، هضمش و جذبش یا فرآیند انتقالش دچار مشکل باشد، چربی از مدفوع دفع می شود. ما می گوییم ایشان دچار استئاتوره شده است. دچار اسهال چرب شده است. بعضیها می گویند آقای دکتر ما رفتیم دستشوئی، در کف توالت چسبیده و یک حالت گریسی مانند بو چرب مانند را داشت. یعنی دفع مدفوع چرب را اینها خواهند داشت.
مسئله بعدی ماده مهم پروتئین است. پروتئین جزو یکی از مواد مهمی است که شاید خیلی از ما فکر کنیم که ارزش غذایی در پروتئین است. البته از یک لحاظ درست است ولی از یک لحاظ دیگر واقعاً درست هم نیست. مواد پروتئینی اینها حدود 10-15 درصد مواد غذایی ما را روزانه تأمین می کنند و وقتی که وارد بدن می شوند مولکولهای بزرگی هستند که باید شکسته بشوند. شکسته شدن اینها در معده و در روده انجام می شود و اگر هم معده و هم روده دچار مشکل باشد، یعنی ما می بینیم که در معده و در روده پروتئین باید بکشند، اگر معده ما دچار مشکل باشد، اگر روده ما دچار مشکل باشد، یا تکه از آن برداشته شده باشد، آن وقت جذب پروتئین ممکن است دچار مشکل باشد. یا ما می گوییم پروتئین باید توسط آنزیمهای پروتاز شکسته بشود و مواد تشکیل دهنده آن که اسیدهای آمینه باشد و جذب شود. این آنزیمها اگر نباشد بازهم ما دچار سوء جذب پروتئین خواهیم بود. یک بیماری دیگری هم داریم که ما به آن می گوییم بیماری از دست دهنده پروتئین بدنو این بیماری پروتئین از سرم و جاهای دیگر بعلت التهاب دستگاه گوارش وارد دستگاه گوارش می شود و از مدفوع دفع می شود. انتروپاتی از دست دهنده پروتئین که به دنبال آن دست و پاها معمولاً ورم می کند که ما به آن می گوییم سوء جذب پروتئین.
ماده سوم غذایی که خیلی مهم است و ما استفاده می کنیم و حدود 50-55 درصد مواد غذایی روزانه ما را تشکیل می دهند، قندها هستند. قندها یا کربوهیدارتها این مواد، مواد مهمی هستند. شاید عضوی مثل مغز فقط از گلوکز دارد تغذیه می کند. قند وقتی که وارد بدن می شود هم باید شکسته بشود. معمولاً به شکل نشاسته است و شکل مواد بزرگ است، این باید شکسته شود و تبدیل بشود به مونوساکارید و به تک قندی و سپس جذب بشود. خوشبختانه معمولاً هم انجام می شود و مشکلی را هم نخواهد داشت. ولی شایعترین بیماری این مسئله، بحث مواردی است که در مورد قند شیر است. بیماریای است که که توسط آنزیمی به نام لاکتاز باید انجام بشود، ما آنزیم لاکتاز را نداشته باشیم. کسی قند شیر را می خورد، لاکتوز را می خورد، لاکتاز ندارد تا آن را از بین ببرد و دچار نفخ بشود، دچار ورم بشود، دچار اتصاع بشود، شاید با آیبیاس IBS اشتباه گرفته شود. ولی در صورتی که IBS نیست و میزان علائم به میزان مادهای که وارد بدن می شود از یک طرف و میزان آنزیمی که در بدن وجود دارد از طرف دیگر بستگی دارد. بنابراین ما سه ماده مهم بدن که وارد بدن می شود باید مراحل هضمی را بگذراند و اگر اینها مراحل هضمشان در هر مرحله دچار مشکل بشوند، ما سوء جذب ناشی از آن ماده را خواهیم داشت.