سرطان از جمله بیماری هایی ست که تغذیه صحیح در پیشگیری و درمان آن می تواند نقش داشته باشد.تا به حال غذای مشخصی که سرطان زا باشد شناخته نشده است اما بعضی مواد شیمیایی،آفت کش ها،سم ها و مواد افزودنی وحتی آلوده کننده هایی که به طور اتفاقی وارد غذا می شوند می توانند از دسته مواد سرطان زای قوی باشد.بعضی متخصصان تخمین می زنند که رژیم غذایی می تواند در دست کم یک سوم از کل موارد سرطان زا دخالت داشته باشد. به عنوان مثال شیوع بالای سرطان های مری و معده در مناطقی که از غذاهای نمک سود شده،دودی مثل برنج و ماهی دودی و نیتراتی مثل سوسیس و کالباس استفاده می کنند مشاهده می شود.دریافت بالای نمک و نیترات و ترکیبات موجود در دود از دسته عوامل خطر بروز این سرطان ها به شمار می رود.چاقی،شیوه غلط زندگی، بی تحرکی ،رژیم غذایی فاقد سبزی ها ،میوه ها ،غلات کامل، ماهی و ماکیان در ایجاد و پیشرفت سرطان های سینه و روده نقش موثری دارند.استعداد ژنتیکی ، عوامل محیطی مانند سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض دود سیگار،آلودگی هوا، قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید واجزای آلوده کننده رژیم غذایی مانند آفت کش ها، سم ها، نگهدارنده ها،افزودنی ها و رژیم های غنی از چربی،گوشت قرمز، غذاهای فرآیند شده، رژیم های عاری از سبزی ها و میوه ها و شیوه غلط زندگی و بی تحرکی می توانند در ایجاد انواع سرطان ها نقش مهمی داشته باشند.
اجزای اساسی رژیم غذایی در پیشگیری از سرطان ها عبارتند از: آنتی اکسیدان ها که در منابع مختلفی از غذا ها یافت می شود.آنتی اکسیدان ها با کاهش رادیکال های آزاد در بدن در پیشگیری از انواع سرطان ها نقش مهمی دارند اما فعالیت بیش از حد یا مقادیر بیش از اندازه آن ها می تواند به بدن آسیب برساند و بافت های مختلف بدن را تخریب نماید.آنتی اکسیدان ها به طور طبیعی از فعالیت بیش از حد آن ها جلوگیری می کند.مواد آنتی اکسیدان شامل سلنیم،کاراتنوئید ها،ویتامین ای و ویتامین ث هستند که مانع از آسیب سلول ها و بافت ها می شوند و می توانند از بروز تغییر سلول های بدخیم جلوگیری نمایند.رژیم غذایی غنی از فیبر در کاهش خطر سرطان ها به خصوص سرطان روده نقش دارد.رژیم های گیاهی کم کالری،پر فیبر،غنی از حبوبات و غلات کامل و سبزی ها و میوه ها خطر بروز سرطان ها را کاهش می دهند.فیبر ها با افزایش سرعت انتقال مواد غذایی از روده بزرگ باعث می شوند باکتری های روده فرصت کمتری برای تولید مواد سرطان زا از آن ها داشته باشند.همچنین دیواره روده برای مدت طولانی در معرض مواد سرطان زا قرار نگیرد.احتمال داده می شود که فیبر مواد غذایی ترکیب شیمیایی مواد تولید شده توسط باکتری های روده را تغییر داده و خاصیت سرطان زایی آن ها را کاهش دهد.فیبرها ترکیباتی هستند که در دیواره سلول های گیاهان مثل سبزی ها،میوه ها،سبوس،غلات کامل،حبوبات و مغزها یافت می شوند.با دریافت کافی و متناسبی از گروه غلات،میوه ها وسبزی ها می توان از بروز بسیاری از سرطان ها پیشگیری کرد.توصیه می شود روزانه 400 گرم یا 5 بار در روز میوه ها و سبزی ها مصرف شوند.سبزی های خانواده کلم و گل کلم حاوی ترکیبات غیر مغذی هستند که آنزیم های دارای توانایی تخریب مواد سرطان زا را فعال می کنند.پیاز،سیر،تره خصوصا هنگامی که خام خورده می شوند در کاهش خطر سرطان معده موثرند.مواد سولفوری موجود در این غذاها با آنزیم های موثر در بروز سرطان برخورد کرده و ساخت مواد سرطان زا را متوقف می نماید.هویج،گوجه فرنگی و مرکبات حاوی اسید فنولیک می باشند و از سرطان کولون با ممانعت از آزاد شدن از مواد سرطان زا پیشگیری می نماید.دانه های سویا و مشتقات سویا با ممانعت از عملکرد استروژن ها از بروز سرطان سینه ممانعت می کند.توت فرنگی،تمشک ،انگور و سیب حاوی اسیدالاگیک هستند که می توانند برخی رادیکال های آزاد خطرناک موجود در دود سیگار را خنثی نمایند.پیاز،چای سبز،انگور و مرکبات سرشار از ایافلاونوئیدها هستند که می توانند تغییرات بدخیم در سلول ها را متوقف کرده و مواد عامل سرطان را بلوک کنند. غذاهای دریایی و روغن ماهی به علت داشتن اسیدهای چرب امگا3،سلنیم،روی و ویتامین ای در پیشگیری از بسیاری از سرطان ها به خصوص سرطان سینه و روده نقش مهمی دارند.
