نه، نه به آن شکل، دیگر آنقدر نرم نمی شود که این حالت اتفاق بیفتد البته این را هم بگویم که ما چنین اتفاقاتی هم داریم، ما، فکر می کنم پارسال همین موقع ها بود که یک دختر خانم را آوردند ارژانس بیمارستان که دانشجو بود 24 ساله وقتی سوار اتوبوس خط واحد داشته می شد، هر دو تا استخوان ران از وسط نصف شده بود یعنی بدون هیچگونه ضربه ای فقط به حساب اینکه بالا رفته بود از پله ها یکدفعه احساس کرده بود که یک صدای تقی آمده و استخوان ها هر دو استخوان ران که می دانید استخوان ران یک استخوان سفتی است، حالا که می گویید با فشار، این شکسته بود، وقتی آوردند ارژانس بیمارستان در بخش ارتوپدی با فوق تخصص غدد مشورت دادند که خوب این جریان چه شکلی است ما بردیم در اتاق عمل که بخواهیم کونچر؟ بگذاریم یا واقعاً میله بگذاریم که استخوان را درست بکنیم با هر دستی که بردیم زیر استخوان که میله را وارد کنیم استخوان مثل پودر می ماند و ما نمی توانیم استخوان را دست بزنیم بچه اصلاً استخوان ندارد و اصلاً نیست و وقتی ما ویتامین (د) او را چک کردیم ویتامین (د) او نزدیک صفر بود یعنی دستگاه اصلاً نتوانسته بود اندازه گیری کند نوشته بود زیر 2 زیر 3 یعنی اصلاً دستگاه نتوانسته بود ویتامین (د) یعنی نتوانسته بود اندازه گیری کند که چقدر است به گونه ای ویتامین (د) او پایین بود که فسفر مثلاً 5/1 – 2 و کلسیم 5/6 – 7 یعنی همه اعداد پایین، بعد کلسیم ادرار را گرفتیم به شدت پایین مثلاً در حد 20-30 یعنی به شدت پایین بود، و خوب این نشان می داد که این سال ها کمبود ویتامین (د) را داشته و در واقع دیگر استخوان از نرمی رد شده و به پوکی هم رسیده که وقتی هورمون پاراتیروئید او را چک کردیم خیلی عدد بالا نزدیک دو سه هزار داشت که نشان دهنده این بود که مدت ها این کمبود ویتامین (د) ادامه داشته و وقتی پرسیدیم این دختر از بچگی شیر نمی خورده است اصلاً با لبنیات قهر بوده است نه شیر نه ماست نه اینکه دارا نباشند دارا بودند اما هیچ وقت فکر نمی کردند که این گونه لبنبات برای او مهم باشد خوب، پس در نتیجه می خواهم بگویم آن چیزی که شما می فرمایید هست ولی واقعاً با چه علائمی می آید علائمش خیلی مبهم است یکی دردهای استخوانی منتشره بخصوص در ستون فقرات، نرمی استخوان ممکن است فقط با یک درد مبهم ستون فقرات خودش را نشان دهد، پس یکی این بحث است دوم ممکن است که شخص در لمس ستون فقرات و لمس استخوان های ران و بازو احساس درد موضعی بکند و وقتی عکس می گیریم دقیقاً در همان محلی که درد موضعی دارد شکستگی های ریزی را دارد که به آن می گوییم در واقع منطقه مرد شیرفروش میلک من زم به آن می گویند منطقه مرد شیرفروش چون اینها شیر نمی خوردند و دیده بودند کسانی که شیر نمی خوردند این حالت را دارند در نتیجه این را با شیر در قدیم که هنوز آزمایشات نبود دیده بودند که ارتباط دارد یکی از علائم جدی اینها که خیلی ممکن است خودمان هم در جامعه خیلی ببینیم راه رفتن اردکی است که ؟ می گویند
با پاپرانتزی فرق می کند چون پاپرانتزی برای بچه هایی است که در سن رشد هستند من علائم بچه ها را گذاشته ام بعد بگویم اما اینهایی که می گویم برای بالغین است اینها مثل اردک راه می روند برای اینکه لگن حالت نرمی دارد و این حالت راه رفتن اردکی در اینها اتفاق می افتد یک علامت جدی دیگر ضعف عضلانی است اینها بلند شدن از روی صندلی و یا حتی از روی زمین برایشان خیلی سخت است موقع شانه کردن سر مثلاً دو سه دقیقه یا یک دقیقه که بالا می ماند این دست می افتد یعنی بسیار بسیار برایشان سخت است این مسائل، گاهی با شکستگی خاصی مثلاً در ستون فقرات می آیند یا در کمر یا در واقع داخل دنده ها می آیند و خدمت شما عرض کنم که یک کم استخوانشان دیر ترمیم می شوند مثلاً فرد شکستگی داشته می رود بخش بستری می شود و عمل می شود ولی بعد از عمل چندین ماه به پزشک ارتوپد مراجعه می کنند ولی این ترمیم رخ نمی دهد. اما در بچه ها چه علامتی دارند؟ در نوزادی و شیرخوارگی یکی از یافته هایی که متاسفانه به آن توجه نمی شود تشنج است. بچه تشنج می کند یا به بهانه اینکه تب و تشنج است داروهای ضد تشنج می خورد، ما داشته ایم به تعداد زیادی بیمارانی که سال ها داروهای ضد تشنج می خوردند.
بچه ممکن است که تشنج بکند خود این تشنج داروهای ضد تشنیج مثل والپپروآل ؟ می خورند و سال های این ادامه پیدا می کند و کسی کلسیم این بچه را چک نمی کند و ما داشته ایم که رسیده به آب مروارید بچه، مثلاً بچه 14 ساله، آب مروارید کرده و رفته اند چشم آب مروارید را عمل کرده اند بعد سابقه را پرسیده ایم می گویند تشنج هم می کرده است حالا سی تی اسکن مغزش که می کند تمام کلسیم هایی که خورده رفته در مغزش رسوب کرده است این هیپو پارا است یعنی هیپو کلسیمی است که ناشی از کم کاری پاراتیروئید است و اینها تابلوی اصلی شان همان تشنج است پرش های عضلانی که در دست و پا ممکن است رخ بدهد و یا پرش های عضلانی که در لب و صورت ممکن است شخص احساس می کند احساس می کند که گزگز می کند دور لبش و حالت بی حسی دارد این هم از علائمی است که در اینها ممکن است رخ دهد.
یکی ازمسائلی که پزشک ها خودمان هم حتی فراموش می کنیم بحث کلسیم است، کلسیم را خیلی جدی نمی گیریم. ما وقتی مثلاً می گوییم برای بچه عکس مچ دست بگیرید پدر و مادر می گویند احساس می کنیم بچه نسبت به همکلاس هایش قد کوتاه تر است و بچه قدش کوتاه مانده است حالا بچه 3 سالش است دو سالش است 4 سالش است مهد کودک می رود یا پیش دبستانی می رود یا دبستان است ما عکس مچ دست می گیریم اکثراً در مچ دست دنبال چی می گردیم؟ یک سن استخوانی معمولاً در کسانی که کمبود ویتامین (د) دارند و نرمی استخوان دارند اکثراً سن استخوانی شان خیلی عقب می ماند معمولاً خانواده ها از ما می پرسند مثلاً بچه من نوشته که 9 سالش است سن استخوانی اش نوشته 8 سال، تا یک سال مساله ای ما نداریم با آن، یعنی نگرانی مان کمتر است. ولی واقعیت این است که بعضی اوقات استخوان شسته است یعنی آنقدر ویتامین (د) و کلسیم پایین است بچه 9 ساله است عکسش 4 سالش است عکسش 5 سالش است و خیلی فاصله دارد با سن تقریبی بچه در نتیجه برای ما خیلی این عکس ها مهم است پس اختلال رشد یکی از مسائلی است که در کمبود ویتامین (د) خیلی برای ما مهم است. یکی از بحث های دیگر برجستگی جلوی پیشانی و استخوان های سر است که یکی از علائمی است که به طور جدی در بیماری راشیتیسم وجود دارد.
آمار کشوری ما هم که هست واقعیت این است که در واقع شیوع در تمام دنیا بین 5 تا 10 درصد در خانم ها و حالا یک درصدی کمتر در آقایان است در کشور ما هم آمار بسیار زیاد است بخصوص در خانم های بالای 65 سال که شیوع بسیار زیادی دارد در آقایان هم بالای 70 سال ولی واقعیت این است که ما در جوان ها هم متاسفانه می بینیم و فاکتورهای خطر جوانهای ما خیلی دارد بالا می رود. بی تحرکی، مصرف سیگار، مصرف قهوه، بیماری های مزمنی که توجه به آن نمی کنیم بخصوص کمبود ویتامین (د) که واقعاً من تقریباً می شود گفت که کسی را نمی توانم الان نام ببرم و بگویم که من آزمایش دادم و ویتامین (د) او طبیعی بوده خود ماها اکثراً خانواده هایمان، پزشکان، یعنی به خاطر اینکه ما در منزل بدون نور، بعد در ماشین سوار می شویم و بعد می رویم به محل کار همین مسیر برمی گردیم و در اینجا کجا با نور آفتاب برمی خوریم.
