در بلوغ ما دو پدیده¬ی مجزا داریم که بلوغ شروع می¬شود. هم در دخترآنهم در پسران. یک پدیده¬ این است که غدد فوق کلیوی شروع به ترشح هورمون¬های جنسی مردانه می¬کنند. هم در دختر و هم در پسر. این هورمون¬های جنسی مردانه که از غدد فوق کلیوی ترشح می¬شوند، هورمون¬¬های ضعیفی هستند. ولی باعث می¬شود که موهای ناحیه¬ی زهار، ناحیه¬ی تناسلی و زیر بغل ایجاد شود. هم در دختران و هم در پسران. پدیده¬ی دوم، پدیده¬ای است که هورمون¬های جنسی از غدد جنسی خاص مثلاً تخمدان¬ها در دختران، بیضه¬ها در پسران ترشح می¬شود. خب در دختران تخمدان¬ها هورمون¬های جنسی زنانه را ترشح می¬کنند و این هورمون¬های جنسی باعث رشد و بزرگ شدن سینه¬ها در دخترها می¬شوند. در پسران این هورمون¬های جنسی از تیپ هورمون¬های جنسی مردانه هستند و از بیضه¬ها ترشح می¬شوند و باعث رشد بیضه¬ها و رشد دستگاه تناسلی می¬شوند. پس این دو تا باهم دیگر یک مقدار متفاوت و مجزا هستند. ما خیلی وقت¬ها می¬بینیم که یک دخترخانمی مثلاً سینه¬هایش شروع به رشد کرده، این دلیل بر این است که تخمدان¬ها دارد هورمون¬های جنسی زنانه را ترشح می¬کند. ولی هنوز موهای ناحیه¬ی تناسلی و زیر بغل ایجاد نشده است. یعنی غدد فوق کلیوی آن هورمون¬های جنسی خاص را ترشح نکردند. ممکن است با یکفاصله¬ی ششماهه بعد موها هم ایجاد بشود. گاهی این¬ها همزمان هستند. گاهی زودتر فعالیت غدد فوق کلیوی اتفاق می¬افتد. در پسرآنهم همینطور. یکفاصله¬ی 6 ماه با همدیگر تفاوت داشته باشند، قابلقبول است. اولین علامت بلوغ، بلوغ واقعی در دختران، رشد سینه¬ها است که نشان می¬دهد که تخمدان¬ها شروع به فعالیت کردند. درواقع روشنشده فعالیت هورمونی در تخمدان¬ها. اولین علامت بلوغ، بلوغ واقعی در پسران رشد بیضه¬ها است که در معاینه مشخص می¬شود. پدر و مادر ممکن است که متوجه نشوند. دختران را پدر و مادر راحت متوجه می¬شوند. اگرچه در دختران چاق، تشخیص رشد سینه¬ها خیلی مشکل است. با بافت چربی که در ناحیه¬ی سینه¬ها تجمع پیدا می¬کند، مادر ممکن است متوجه نشود. همین وضع گفتیم که در دختران چاق هم بلوغ زودتر اتفاق می¬افتد. همین مسئله باعث می¬شود که خیلی وقت¬ها مادران دیر مراجعه بکنند. می¬گویند ما فکر می¬کردیم که مثلاً این بزرگ شدن سینه در دختر ما مربوط به چاقی¬اش بوده و بعد زمانی به ما مراجعه می¬کنند که بلوغ خیلی پیشرفت کرده است. درحالیکه دختر چندان جهش رشدی مناسب را پیدا نکرده و گاهی پریود می¬شوند دختر و به ما مراجعه می¬کنند و ما دیگر خیلی برای رشد قدی¬اش نمی¬توانیم کاری بکنیم.