درمان اختلال نعوظ– درمان مردان مبتلا به اختلال نعوظ ناشی از آسیب نخاعی خیلی متفاوت از مردان سالم و گاهی بسیار مشکل است. متأسفانه بعلت آمار بسیار بالای حوادث رانندگی در کشورمان، روزبروز بر تعداد مردان جوان مبتلا به آسیب به طناب نخاعی افزوده می شود. این افراد اگر بخوبی درمان نشوند، ممکن است منجر به از هم پاشیدن زندگی آنها شود. درمان اختلال نعوظ در این مردان، جدا از درمان سایر مشکلات این بیماران نیست. یعنی درمان مردان میتلا به آسیب به طناب نخاعی، چند جانبه است. ولی ما فقط در این بحث، از درمانهای موجود برای اختلال نعوظ این مردان صحبت می کنیم. اولین قدم درمانی تجویز داروهای خوراکی است. ولی باید در نظر داشته باشیم که بعلت آسیب به اعصاب آلت تناسلی، درمان با داروهای خوراکی چندان مؤثر نمی باشد. ممکن است همراه با تجویز داروی خوراکی بیمار نیاز به تحریک لمسی ناحیة دستگاه تناسلی داشته باشد. گاهاً بعلت مشکلاتی، این بیماران نمی توانند دارو مصرف کنند و یا تجویز عده‌ای از داروها در آنها ممنوع است، در این موارد باید از اقدامات درمانی دیگر سود برد. قدم دوم درمانی در این بیماران استفاده از شیافهای داخل مجرائی است. آن هم مؤثر و هم خیلی کم عارضه است. امروزه یک داروی مؤثری در شکل شیاف داخل مجرائی تولید شده است که توسط دستگاهی وارد مجرای ادرار می شود و دارو از مخاط مجرا جذب و سبب نعوظ در مرد می گردد. لازمة استفاده از این روش درمانی، سالم بودن دستها است. متأسفانه عده‌ای از این بیماران، چهار دست و پا فلج هستند و خودشان نمی توانند از دارو استفاده نمایند، در همچون مواردی می توان از همسر بیمار کمک گرفت. اگر این روش درمانی مؤثر واقع نشود، می توان برای بیمار از داروهائیکه داخل آلت تناسلی تزریق می کنند، استفاده نمود. این روش درمانی در این بیماران بسیار مؤثر است. برای اینکار انواع داروهای مختلف در بازار وجود دارند، بسته به شرایط بیمار، پزشک نوع داروی وی را مشخص خواهد کرد. در دو جلسه، تزریق دارو به بیمار آموزش داده می شود، و پس از آن بیمار در منزل، خودش می تواند بسته به نیاز، تزریق را انجام دهد (مثل بیماران دیابتی که انسولین تزریق می کنند). باید متذکر شد که تزریق در داخل آلت تناسلی دارای عوارض مخصوص بخود نیز می باشد. گاهاً هیچکدام از روشهای درمانی فوق مؤثر نمی افتند، در این موارد می توان برای بیمار از انواع مختلف پروتزهای آلت تناسلی استفاده کرد. پروتزهای آلت تناسلی انواع گوناگون دارند و بسته به نیاز بیمار می توان نوع مناسب را برای بیمار انتخاب کرد.
تطابق – قبل از حادث شدن آسیب به طناب نخاعی، خانواده به راحتی کنار همدیگر زندگی می کردند. پس از حادث شدن آسیب به طناب نخاعی به یکباره همه چیز عوض می شود. شرایط قبل و بعد از حادث شدن آسیب به طناب نخاعی کاملاً متفاوت هستند. مرد علاوه از مشکلات فیزیکی بسیاری که پیدا می کند، از نظر روحی نیز تحت فشار شدید قرار می گیرد. بسیاری از این مردان کار خود را از دست می دهند، نه تنها قادر به انجام کارهای روزمره نمی باشند، گاهاً حتی قادر به پرداخت قروض خود و کرایه خانه نیز نیستند. این فقط گوشه‌ای از مشکلات این مردان است. بنابراین اختلال در نعوظ این مردان نه تنها دارای علت فیزیک و جسمی است، بلکه یک جزء روانی بسیار مهم نیز دارد و باید در موقع درمان تمام موارد فوق را مد نظر قرار داد. برای تطابق با شرایط جدید، خانواده ممکن است نیاز به ماهها و یا سالها زمان داشته باشد و در مواردی نیز فرد بیمار و خانواده تا آخر عمر نمی توانند خود را با شرایط جدید تطبیق دهد.
اختلال رفلکسی خودکار – این موضوع ربطی به اختلال نعوظ در آسیب به طناب نخاعی ندارد ولی چون خیلی مهم است مختصری در مورد آن توضیح داده می شود. این حالت در افرادی اتفاق می افتد که در بالای قطعة ششم سینه‌ای دچار آسیب به طناب نخاعی می شوند. در این حالت یک عده محرکهائی (مثلاً پر شدن مثانه، لمس یک نقطه‌ای از بدن و غیره) سبب فعال شدن سیستم عصبی و افزایش
فوق‌العاده شدید فشارخون می شوند. فشار خون در این حالت بطور خطرناکی بالا می رود (مثلاً 250 میلی متر جیوه). افزایش فشارخون در این حد ممکن است سبب سکتة مغزی، تشنج و حتی مرگ شود. اینکه شما نیز ممکن است مبتلا به اختلال رفلکسی خودکار شوید یا نه، حتماً با پزشک معلج خود مشورت نمائید.
رعایت یک عده نکاتی اهمیت بسزائی در پیشگیری از عوارض آسیب نخاعی، و بهبود عملکرد جنسی مرد دارد. مهمترین این نکات به قرار زیر هستند:
1. یکی از خطرات جدی برای این بیماران، زخم بستر است. بیماران مبتلا به آسیب به طناب نخاعی بعلت از دست دادن حس خود، درد را احساس نمی کنند. بنابراین اگر به مدت طولانی در یک وضعیت ثابت قرار گیرند، ممکن است بعلت فشار وارده، بافت بمیرد و در محل مذبور زخم ایجاد شود. این زخمها در ناحیة لگن شیوع بیشتری دارند. بنابراین اولین توصیه، انجام اقداماتی برای جلوگیری از ایجاد زخم بستر است.
2. باید توسط اقداماتی عضلات اعضاء فلج شده را تقویت و از آسیب بیشتر آنها جلوگیری کرد. داشتن توانائی فیزیکی مناسب از ملزومات رابطة زناشوئی موفقیت آمیز است.
3. هرچه زودتر پس از آسیب به نخاع، باید روابط زناشوئی را از سر گرفت. تأخیر در شروع روابط زناشوئی، سبب شدیدتر شدن مشکلات می شود.
4. درمان اختلالات جنسی در مردان مبتلا به آسیب به طناب نخاعی نیازمند مداخلة فعال همسرانشان است. اگر لازم باشد، همسر مرد مبتلا به آسیب به طناب نخاعی باید آموزشهای لازم را ببیند.
5. درمان مشکلات جنسی در این بیماران باید همراه با در نظر گرفتن سایر مشکلات جسمی، روانی، عاطفی و خانوادگی این بیماران باشد، و گرنه اقدامات درمانی با شکست مواجه خواهند شد.
6. اقدامات توانبخشی سبب بهبود عملکرد فیزیکی مرد و بدنبال آن بهبود عملکرد جنسی می شود.
7. تغذیه و غذای مناسب از ارکان درمان این بیماران است. استفاده از مقادیر مناسب از پروتئینها، کربوهیدراتها، فیبرها، مواد معدنی و ویتامینها، کمک به روند بهبودی و ارتقاء کیفیت زندگی می کند.
8. بعلت اختلال در عصب گیری روده‌ها، لازم است روزانه از غذاهائی استفاده شود که حداقل حاوی 35-25 گرم فیبر باشد.
10. این بیماران چون بدون حرکت هستند، کلسیم از استخوانها حرکت کرده و وارد خون می شود. بنابراین احتمال ایجاد سنگهای ادراری در این بیماران زیاد است. مصرف مقادیر زیادی آب و پرهیز از غداهای حاوی اگزالات فراوان (مثل نوشایه، حبوبات و شکلات)، در پیشگیری از سنگهای ادراری خیلی کمک کننده است.
هرگونه مشکل جسمی و روانی می تواند در عملکرد جنسی این بیماران اثر سوء داشته باشد. باید حداکثر سعی و تلاش را نمود تا از عوارض بیماری که می توانند بالقوه خطرناک باشند، جلوگیری کرد.
