برای درمان سكسكه داروهایی معرفی شده اند كه از بهترین داروهای مؤثر در درمان سكسكه "كلروپرومازین" است و هم به صورت آمپول و هم به شكل قرص وجود دارد؛ البته این دارو از انواع داروهای اعصاب است و به این دلیل که سكسكه یك رفلكس عصبی است تجویز می شود. توجه داشته باشید كه درمان های دارویی را هرگز بدون تجویز پزشك استفاده نكنید، زیرا عوارض جانبی دارد.
داروهايي چون كلرپرومازين، متو كلوپراميد و باكلوفن به طور علمي ثابت شده است که می تواند باعث كاهش سكسكه شوند، البته هنگام مصرف بايد همواره به عوارض جانبي اين داروها نيز توجه كرد.
داروهايي چون ميدازولام، ديگوكسين و بعضي از داروهاي شيمي درماني موجب بروز سكسكه مي‌شوند و قطع آنها سكسكه را برطرف مي‌كند.
روش‌هايي نیز بندرت روي سكسكه مهار نشدني موثر واقع شده‌اند، این روش ها عبارتند از:
هيپنوتيزم، طب سوزني و حتي جراحي.
از هيپنوتيزم و طب سوزني برای درمان سکسکه‌های مقاوم نام برده شده است که البته شواهد معتبری برای تایید این روش‌ها وجود ندارد.
در يكي از روشهاي جراحي كه بلوك عصب نام دارد، عصب فرنيك كه عصب‌دهي ديافراگم را به عهده دارد، بلوك مي‌شود. یعنی پيام عصبي به ديافراگم منتقل نمي‌شود و از انقباض آن جلوگيري مي‌گردد.
در يك روش ديگر به كمك جراحي كاشت ضربان‌ساز انجام مي‌شود تا ريتم انقباضات ديافراگم را تنظيم كند.
یکی دیگر از روش‌های درمان، جراحی عصب فرنیک است. این درمان معمولا به عنوان آخرین راه‌حل در درمان سکسکه‌های مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شاید این سوال پیش بیاید که درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
ما به این سوال اینگونه پاسخ می گوییم که در صورتی که:
سکسکه بیش از 8 ساعت طول بکشد.
اگر احتمال می‌دهید که دارویی باعث سکسکه شما شده است.
تنها برای سکسکه مزمن درمان پزشکی لازم است. در برخی موارد، علت زمینه تشخیص داده و درمان میشود تا از بازگشت سکسکه پیشگیری شود.
روشهاي غيرداروئي زیر می توانند برای رفع سکسکه های کوتاه، معمولی و البته استرس زا، بسیار موثر و کاربردی باشند.
خوردن شکر و شرینی جات
خوردن مواد شیرین(شکر) می تواند با خراش دادن مری، منجر به تحریک اعصاب و ماهیچه ها شده و عمل انقباضی آنها را متوقف کند.
کشيدن زبان به جلو
غرغره کردن آب
سرکه
چشیدن مواد ترشی همانند سرکه و یا حتی آبلیمو نیز می تواند در قطع شدن ناگهانی سکسکه موثر باشد.
کره بادام زمینی
خوردن یک قاشق پر از کره بادام زمینی باعث می شود، همزمانی روند چشیدن، جویدن، تنفس و بلعیدن، وقفه ای در سکسکه ایجاد کند که می تواند آن را به طور کامل متوقف کند.
سس فلفل قرمز
چشیدن سس فلفل در بعضی موارد می تواند باعث رفع سکسکه شود. تندی فلفل، منجر به گیج کردن اعصاب در ناحیه گلو شده و توجه آنها را به درک طعم و مزه فلفل جلب می کند. و سکسکه فراموش می شود.
عسل
یک قاشق مرباخوری عسل را در مقداری آب گرم هم بزنید و آن را در انتهای زبان خود نگه دارید. این مایع شیرین، همانند سرکه، می تواند منجر به تحریک اعصاب و رفع سکسکه شود.
پودر شکلات یا کافی میکس
یک قاشق پودر شکلات یا کافی میکس را بخورید.
مصرف زیتون سبز
تنفس در یک پاکت کاغذی
این روش را قبلاً نیز معرفی کرده ایم به این صورت است که به آرامی در یک پاکت کاغذی تنفس کنید. سعی کنید نفس هایی عمیق بکشید. این مساله به تدریج باعث می شود که میزان دی اکسید کربن در پاکت و سپس خون شما افزایش یابد و بدین ترتیب دیافراگم برای دریافت اکسیژن بیشتر، انقباض عمیق تری انجام دهد. نهایتاً سکسکه در این نبرد عقب نشینی کرده و دست از سرتان بر می دارد.
بذر گیاه ِ شوید
می توانید برای توقف سکسکه مقداری بذر شوید را به آرامی بجوید. این روش قدیمی بسیار موثر است. رایحه بذر این گیاه با درگیر کردن اعصاب و عضلات ِ وابسته، در کار سکسکه وقفه می اندازد.
بوعلی سینا مصرف دم کرده بابونه را برای رفع سکسکه موثر می دانست.
مواردی که در بالا ذکر شد، همانطور که بیان شد روش هایی ساده و کاربردی برای رفع سکسکه های معمولی و کوتاه مدت هستند. البته موارد ذکر شده در زیر نیز می تواند اثر قابل توجهی داشته باشند.
برداشتن محتويات معده از طريق استفراغ يا تخليه مواد معدي با لوله
تحريک حلق با يک چوب حلقي معاينه و نيز بيني با يک لوله
شتشوي معده با آب سرد
ماساژ سينوس کاروتيد
فشار ملايم روي کره چشم
تشخیص
از طریق شنیدن شرح حال و معاینه فیزیکی همراه با تست‌ها تشخیصی مثل سونوگرافی شکم و سی‌تی‌اِسکَن قفسه سینه و مغز اغلب.
به دلیل اینکه زخم معده و دوازدهه، گاستریت و ریفلاکس مری پدیده‌های شایعی در بیماران دارای سکسکه مزمن هستند، بررسی‌های دستگاه گوارش فوقانی مثل آندوسکوپی، مانومتری و ...توصیه میشود.
ممکن است نمونه‌های خونی و ادراری و درخواست انجام CT اسکن و MRI به منظور مشخص کردن علت سکسکه مزمن گرفته شود. استفاده از آزمايش خون جهت بررسي وضعيت الکتروليتها و عملکرد کليه و کبد است. و در صورت شک به ضايعات مغزي از سي تي اسکن و ام آر آي مي توان استفاده می شود.
پزشک ممکن است الکتروکاردیوگرام یا انجام آزمونهای عملکرد کبدی را بسته به علایم در فرد لازم بداند.
ممکن است پزشک برای تشخیص بخواهدکه فلوروسکوپی انجام شود. این روش یک نوع اشعه X زنده است که تصویر متحرک از دیافراگم فراهم می‌کند در حالی که اشعه X معمول تصویر بی حرکت نشان می‌دهد.
در عکسبرداري سينه مي توان عفونت يا ضايعات ريوي را تشخيص داد.
براي تشخيص بيماريهاي قلبي عامل ايجاد کننده سکسکه نوار قلب گرفته مي شود.
مي توان اندوسکوپي، فلورسکوپي نيز در صورت نياز استفاده کرد.
پیشگیری
پرهیز از پرخوری
آهسته غذا خوردن و عدم صحبت کردن در حین خوردن غذا
عدم نوشیدن مایعات بخصوص نوشیدنی های گازدار در بین غذا
مصرف وعده های غذایی در حجم کم و دفعات زیاد
عدم دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا
عدم مصرف زیاد ادویه های محرک بخصوص فلفل تند
کاهش استرس روانی
عدم مصرف نوشیدنی داغ بلافاصله بعد از نوشیدنی خیلی خنک
عوارض
از جمله عوارض سکسکه می توان به عوارض جانبی برخی داروها مثل بنزودیازپین‌ها که آرام بخش و خواب آور هستند، اشاره کرد.
و همچنین سکسکه مداوم عوارضی شامل تغيير در نظم ضربان قلب ( آريتمي ) و برگشت اسيد معده ( ريفلاکس ) و اختلال در خواب مي باشد. و مي‌تواند موجب مشكلاتي چون اختلال در غذا خوردن، كاهش وزن، كم‌آبي بدن و كم‌خوابي شود.
